GÜZEL VASIFLARDAN YUMUŞAK HUYLULUK

[Admin]

GÜZEL VASIFLARDAN YUMUŞAK HUYLULUK
Cenâb-ı Hakk (azze ve celle) Mü’minûn Sûresi’nin 96. âyet-i kerîmesinde (meâlen): “Sen, kötülüğü ahsen (en güzel) bir tutumla sav.” buyurmuştur. Kâdî Beyzâvî (rahmetullahi aleyh) bu âyet-i kerîmede geçen “ahsen” kelimesini
“Kişinin dînine zayıflık getirmeyecek derecede af ve ihsanıdır.” diye tefsir eder.
Hadîs-i şerîfte: “Eğer rıfk (yumuşaklık) bir adam olsaydı, gâyet güzel bir adam olurdu. Eğer hark (şiddet) bir adam olsaydı gayet kötü ve çirkin bir adam olurdu.” buyurulmuştur.
Rıfk ve mülâyemetin tesirinin büyüklüğü şu misallerden anlaşılır ki; rüzgâr, ağaçların dallarına zarar verir fakat köklerine tesir edemez. Akarsular ise, rıfk ve mülâyemetle ağaçların köklerine tesir edip, onları kökünden söker. Aynen bunun gibi sülük, sessiz sadasız rıfk ve mülâyemetle diğer hayvanların kanından, doyuncaya kadar gıdalanırken, sivrisineğin beyinleri tahrip eden sesi şiddetli çıktığından, hemen defedilir, gıdâlanmaktan mahrum kalır.
Kendisine yumuşak davranılan düşman, dost olur.
Bir takım câhilce inkârcı sözlere karşı mukâbelede bulunmak ve pek nâzikçe, halîmce bir tarzda karşılık vermek bir ahlâkî fazîlet meselesidir. Böyle bir muâmele, bazan düşmanı dost etmeğe vesîle olur. Şu kadar var ki, yapılacak yumuşak muâmele, dîne, mürüvvete, insâniyete aykırı bir şekilde olmamalıdır. Böyle bir yumuşaklık câiz değildir.
Kendisine sertlik ve şiddet gösterilen dost, düşman olur. Bu bir yiyeceğe benzer ki, yeterince yenirse devâ ve şifâ olur; eğer çok fazla yenirse hastalık ve ezâ olur.
Var iken elde müdârâ cenk ü kavgadır abes
Düşmen-i bed-tıynete amma müdârâdır abes