Gizli ve Aşikâr Sadaka Vermek

[Admin]

GİZLİ VE AÇIK HER NE İNFAK EDERSENİZ ALLAH HABERDARDIR

Allâhü Teâlâ, Fâtır Sûresi’nin 29. âyet-i kerîmesinde -meâlen-: “Allâh’ın kitabını okuyan ve namazı (güzelce) kılan ve kendilerine verdiğimiz rızıklardan gizli ve açık infâk etmekte bulunanlar -işte onlar- öyle bir ticaret umarlar ki asla zarar etme ihtimali yoktur.” buyurmuştur.

Resûlullah sallallâhü aleyhi ve sellem’e, “Sadakanın gizlisi mi daha fazîletli, âşikâr verileni mi?” diye suâl etmişlerdi. Bunun üzerine şu âyet-i kerîme nâzil oldu -meâlen- “Sadakaları açık verirseniz (riyâ olmamak şartıyla) o ne iyi, ne güzel bir şeydir ve eğer onları gizler de fukaraya öyle verirseniz, bu sizin için daha hayırlıdır ve günahlarınızdan bir kısmına keffaret olur (örter), hem Allah, her ne yaparsanız haberdardır.” (Bakara Sûresi, âyet 271)

Sadaka tabiri, farz olan zekâta da nâfile olarak verilene de söylenir. Âyet-i kerîmede, açıkça vermenin güzel bir şey olduğunu gösteren birinci kısım, farz olanlar hakkında; gizlice vermenin açık vermekten daha hayırlı olduğunu gösteren ikinci kısmın da nafile olanlar hakkında olduğu söylenmiştir. Sadaka ve zekât verilecek mallar da bu bakımdan iki kısımdır:

Birisi hayvanlar ve ziraat mahsulleri gibi gizlenmesi kâbil olmayan mallardır. Bunları gizlemek mümkün olmadığı için zekâtını gizlemekte de bir mana yoktur. Diğeri nakit para gibi gizlenebilen mallardır ki bir mahzur bulunmadıkça bunların zekâtını da alenen vermek efdaldir.

Bir insanın zekâtını açıktan verdiğinde, serveti bazı kimselerin hasedini ve zalimlerin tamahını tahrik edecek olursa veya açıktan verildiği zaman, lâyık olan bir yere verilemeyecekse o zaman bunu da nafile sadaka gibi gizli vermek efdal olur. Yoksa nafile sadakayı gizli vermenin alenen vermekten yetmiş kat daha faziletli, farz olanı da alenen vermenin gizli vermekten yetmiş kat daha faziletli olduğu beyan olunmuştur ki âyet-i kerîmede buna işaret vardır. (Elmalılı, Hak Dîni Kur’ân Dili Tefsiri, Fazilet Neşriyat)

23 Şubat 2023
Fazilet Takvimi