DİN KÜLTÜRÜ 6.sınıf

[Admin]

Peygamber: Allahü Teala'nın emirlerini, yasaklarını, mesajlarını insanlara açıklayıp öğretmek amacıyla insanlar arasından seçip görevlendirdiği mübarek kişilerdir.
Resul: Allah'ın kendilerine ilahi kitap gönderdiği peygamberler.




Nebi: Allah'ın kendilerine ilahi kitap göndermediği, kendinden önce gönderilen kitabın hükümlerini devam ettiren peygamberler.
Vahiy: Allah'ın peygamberlere mesaj göndermesi.

Yüce Allah, ilk insan topluluklarından başlayarak son peygamber Hz. Muhammed'e (s.a.v.) kadar her topluma peygamber veya peygamberler görevlendirmiştir. "Andolsun ki biz, ... her millete bir peygamber gönderdik..." (Nahl suresi, 36. ayet)
Peygamberlere inanmak,İslam Dininin İnanç Esasları'ndan birisidir.

Kur'an-ı Kerim'de adı geçen peygamberler:

Hz. Adem Hz. İshak Hz. Eyyub
Hz. İdris Hz. Yakup Hz. Zülkifl
Hz. Nuh Hz. Yusuf Hz. Yunus
Hz. Hud Hz. Şuayb Hz. İlyas
Hz. Salih Hz. Musa Hz. Elyesa
Hz. Lut Hz. Harun Hz. Zekeriya
Hz. İbrahim Hz. Davud Hz. Yahya
Hz. İsmail Hz. Süleyman Hz. İsa

Hz. Muhammed (s.a.v.)

Kur'an'da Lokman, Zülkarneyn ve Üzeyr isminde üç mübarek kişiden bahsedilir. Ancak bunların peygamber olup olmadıkları açıkça belirtilmemiştir.

Allah insanlara peygamber göndermeseydi ne olurdu?
Yüce Rabbimiz eğer insanlara peygamber göndermeseydi, insanlar akılları vasıtasıyla Allah'ın varlığını kavrasalar bile O'nu yeterince tanıyamaz, O'nun mesajlarını, emirlerini ve O'na nasıl ibadet edileceğini bilemezlerdi.

Peygamberlerin insanlardan seçilmesinin nedenleri:
Allahü Teala'nın emirleri, yasakları, mesajları insanlara yöneliktir. Diğer bir ifade ile vahyin muhatabı insanlardır. Bu mesajları insanlara en iyi yine bir insan açıklayabilir. Bir insan, başka bir insanı anlayabilir, sevincini üzüntüsünü paylaşabilir, onunla kolay iletişim kurup derdini paylaşabilir, yaşamıyla ona örnek olabilir. Bu yüzden peygamberler insanlardan seçilmişlerdir.
Eğer peygamberler meleklerden seçilseydi, melekler sadece anlatır, örnek olamazlardı. İnsanların duygularını bilemez, onları ruhsal yönden anlayamazlardı. İnsanlar da bir meleği örnek alamazlardı.

Peygamberlerin nitelikleri (sıfatları):
Sıdk: "Doğru olmak" demektir. Peygamberler sözlerinde ve işlerinde doğru insanlardır. Asla yalan söylememiş, hile ve haksızlık yapmamışlardır.
Emanet: "Güvenilir olmak" demektir. Bütün peygamberler güvenilir insanlardır. Onlar yaşadıkları toplumda sözleriyle ve davranışlarıyla insanların güvenini kazanmışlardır.
Fetanet: "Akıllı ve zeki olmak" demektir. Peygamberler akıllı ve zeki kişilerdir. Yüce Allah'ın kendilerine verdiği bu sorumluluğu, ağır görevi yerine getirebilmeleri için çok akıllı ve zeki olmaları gerekir.
İsmet: "Günah işlemekten kaçınmak" demektir. Peygamberler gizli ve açık her türlü kötülükten ve günahtan kaçınmışlardır.
Tebliğ: "Açıklamak, bildirmek" demektir. Peygamberler Allah'tan aldıkları mesajları olduğu gibi, hiç değiştirmeden insanlara açıklayıp öğretmişlerdir.

Mucize: Allah'ın izniyle sadece Peygamberlerin yapabildiği olağanüstü işler, hareketler. Peygamberler insanların iman etmelerine yardımcı olmak ve onları ikna etmek amacıyla mucize göstermişlerdir.

Peygamberlere gelen mesajların ortak amacı:
- İnsanların Allah'a ve diğer inanç esaslarına inanmalarını (iman etmelerini) sağlamak
- İnsanların dünyada ve ahirette mutlu olmalarını sağlamak
- İnsanlara ibadetin nasıl olacağını öğretmek
- İnsanları güzel davranışlar sergilemeye yöneltmek
- İnsanların kötü davranışlardan kaçınmalarını sağlamak
- İnsanların aralarında çıkacak anlaşmazlıkları gidermek



İlahi Kitap ve İlahi Kitaplara İman

İlahi kitap: Yüce Allah'ın Peygamberler aracılığıyla insanlara gönderdiği ve içinde Allah'ın emirlerinin, yasaklarının, mesajlarının yer aldığı kitaba ilahi kitap denir.
Suhuf: Sayfalar halinde gönderilen ilahi kitaplara suhuf denir.
Vahiy: Allah'ın Peygamberlere gönderdiği mesajlara vahiy denir.

Allah niçin vahiy göndermiştir:
- İnsanların Allah'ı bilip tanımaları için
- İnsanların dünyada ve ahirette kurtuluşa ermeleri için
- İnsanların yanlış inançlara yönelmemeleri için
- İnsanların barış içinde, huzurlu, mutlu yaşamaları için
- İnsanların güzel ahlakı öğrenerek doğru davranışlar sergilemeleri için
- İnsanların Allah'a nasıl ibadet edeceklerini öğrenmeleri için

İlahi kitaplar:

Dört ilahi kitap

Tevrat: Allah'ın Hz. Musa Peygambere ve O'nun aracılığıyla Yahudilere gönderdiği kutsal kitaptır. Tevratın dili İbranicedir. Tevratta Hz. Musa'nın ve geçmiş Peygamberlerin hayatı hakkında bilgiler, İsrailoğullarının başından geçenler ve çeşitli öğütler yer alır.
Zebur: Allah'ın Hz. Davud Peygambere gönderdiği kutsal kitaptır. Dili İbranicedir. İçinde daha çok dualar, ilahiler, hikmetli sözler vardır.
İncil: Allah'ın Hz. İsa Peygambere gönderdiği kutsal kitaptır. İncil'de Hz. İsa'nın hayatı hakkında bilgiler, ahlaki öğütler yer alır. Günümüz İncil'i Matta, Markos, Luka, Yuhanna olmak üzere dört bölümdür.
Kur'an-ı Kerim: Allah'ın son peygamber Hz. Muhammed'e (s.a.v.) ve O'nun aracılığıyla tüm insanlara gönderdiği son kutsal kitaptır. Kur'an evrenseldir ve dili Arapça'dır. 610 yılı Ramazan ayında indirilmeye başlanmıştır. 114 sure ve 6666 ayetten oluşur.
Kur'an'da iman, ibadet, ahlak, geçmiş peygamberlere ve toplumlara ait bilgiler, sosyal hayata ilişkin hükümler, insan, evren ve diğer varlıklar hakkında bilgiler yer alır.
Kur'an Hz. Ebu Bekir zamanında kitap haline geçirilmiştir. Bu ilk Kur'an kitabına "mushaf" denir.

Suhuflar

Hz. Adem (a.s.) 10 sayfa
Hz. Şît (a.s.) 50 sayfa
Hz. İdris (a.s.) 30 sayfa
Hz. İbrahim (a.s.) 10 sayfa

Din Kültürü 6. Sınıf 2. Ünite: Namaz İbadeti
Namaz nedir: Namaz kelimesinin Kur'an'daki karşılığı "salat" kelimesidir. Namaz; tekbir, kıyam, rüku, secde, oturuş ve selam bölümlerinden oluşan, günde beş vakit yerine getirilmesi Allah tarafından emredilen bir ibadettir. Namaz kılmak farzdır.
Namaz niçin kılınır: Allah'ın emri olduğu için, Allah'ın rızasını kazanmak için, sevap kazanmak için, Allah'ın verdiği nimetlere teşekkür etmek için kılınır.



Kimler namaz kılmakla sorumludur:
- Müslüman
- Akıllı
- Ergenlik çağına ulaşmış herkes namaz kılmakla mükelleftir.

"... Şüphesiz namaz, müminlere vakitleri belirlenmiş bir farzdır." (Nisa suresi, 103. ayet)


NAMAZIN ŞARTLARI

Namazın hazırlık şartları (dışındaki farzlar):

1- Hadesten taharet: Abdest veya gusül abdesti almak

2- Necasetten taharet: Namaz kılınacak yerin ve elbiselerin temiz olması

3- Setr-i avret: Namazda örtülmesi gereken yerleri örtmek

4- İstikbal-i kıble: Namazda kıbleye doğru yönelmek

5- Vakit: Kılacağımız namazın vaktinin girmiş olması

6- Niyet: Kılacağımız namaza niyet etmek. Örnek: Tek başımıza namaz kılarken "Niyet ettim Allah rızası için sabah namazının farzını kılmaya." Cemaat halinde kılarken "Niyet ettim Allah rızası için sabah namazının farzını kılmaya, uydum imama."


Namazın kılınış şartları (içindeki farzlar):

1- İftitah tekbiri: Başlangıç tekbiri. Namaza "Allahü ekber" diyerek başlamak

2- Kıyam: Namazda ayakta durmak

3- Kıraat: Namazda ayaktayken Kur'an'dan birkaç ayet veya bir sure okumak

4- Rüku: Kıyamdan sonra elleri dizlere koyup eğilmek

5- Secde: Rükudan sonra yere kapanmak (elleri, dizleri, alnı ve burnu yere koymak ve arka arkaya iki defa secde yapmak)

6- Kade-i ahire: Namazın sonunda "tahiyyat" duası okuyacak kadar oturmak.



ABDEST

Abdest, vücudumuzun belirli organlarını usulüne uygun olarak yıkamak ve başımızı mesh etmek suretiyle yapılan temizlik niteliğinde bir ibadettir. Abdest almak, namaza hazırlık (namazın dışındaki) şartlarındandır.

"Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın, başlarınızı mesh edip topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın..." (Maide suresi, 6. ayet)

Abdestin farzları:
- Yüzü yıkamak
- Kolları dirseklerle beraber yıkamak
- Başımızın dörtte birini ıslak elle mesh etmek
- Ayakları topuklarla birlikte yıkamak

Abdestin alınışı:
- Önce euzü-besmele çekilir (Euzübillahi mineşşeytanirracim. Bismillahirrahmanirrahim.)
- Niyet edilir (Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya)
- Eller bileklere kadar üç kez yıkanır
- Ağız ve burun üç kez yıkanır
- Yüz, üç kez yıkanır
- Önce sağ kol, sonra sol kol dirseklerle beraber üç kez yıkanır
- Başımızın dörtte biri ıslak elle mesh edilir
- Kulaklar temizlenir ve boyun mesh edilir
- Önce sağ ayak, sonra sol ayak topuklarla birlikte üç kez yıkanır

Abdesti bozan durumlar:
- Tuvalet ihtiyacını gidermek
- Yellenmek
- Kusmak
- Uyumak veya bayılmak
- Vücuttan kan, irin vb çıkması



BOY ABDESTİ (gusül)

Boy abdesti: Euzü besmele ve niyet ederek vüdumuzu hiç kuru yer kalmayacak şekilde yıkamak.

"Eğer cünüp oldunuz ise boy abdesti alın..." (Maide suresi, 6. ayet)
Boy abdesti niçin alınır: Boy abdesti akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış kişilere ait bazı özel durumlarda, maddi ve manevi kirlerden temizlenmek amacıyla alınır. Bu durumlarda gusül abdesti almak Allah'ın bir emridir. Bunun dışında cuma ve bayram gibi özel günlerde de boy abdesti almak Peygamber Efendimizin bir sünneti olup çok sevaptır.

Boy abdestinin farzları:
1- Ağzı temizlemek
2- Burnu temizlemek
3- Bütün vücudu kuru yer kalmayacak şekilde yıkamak

Boy abdestinin alınışı:
1- Euzü besmele çekilir
2- Niyet edilir. "Niyet ettim Allah rızası için gusül abdesti almaya"
3- Ağız bol su ile temizlenir
4- Burun bol su ile temizlenir


5- Bütün vücut kuru yer kalmayacak şekilde yıkanır



TEYEMMÜM

Teyemmüm: Abdest veya gusül abdesti için su bulunamadığı ya da suyun kullanıma elverişli olmadığı durumlarda toprak ile alınan abdesttir. Bu, toprak cinsinden bir şey de olabilir.

"...Su bulamadığınız zaman temiz bir toprakla teyemmüm edin..." (Nisa suresi, 43. ayet)

Teyemmümün farzları:
1- Niyet etmek
2- Elleri toprağa sürüp yüzü meshetmek, tekrar elleri toprağa sürüp kolları meshetmek

Teyemmüm nasıl alınır:

1- Önce euzü besmele çekilir.

2- Ardından niyet edilir. "Niyet ettim Allah rızası için teyemmüm almaya"

3- Eller toprağa vurulur.


4- Eller toprağa vurulduktan sonra silkelenir ve yüze sürülür


5- Eller tekrar toprağa vurulur.


6- Eller toprağa vurulduktan sonra silkelenir, önce sağ kol, sonra da sol kol mesh edilir.







NAMAZA ÇAĞRI: EZAN VE KAMET

Ezan: Namaz vakitlerinin girdiğini Müslümanlara duyurmak için yapılan çağrıya ezan denir.

Müezzin: Günde beş vakit ezan okuyan cami görevlisine denir.

İlk ezan: Medine'ye hicretten sonra Müslümanlar ibadetlerini daha kolay ve rahat yapmaya başladılar. Müslüman olanların sayısı da gittikçe çoğaldı. Namaz vakitlerinde Müslümanları mescide çağırmakta sıkıntı yaşanıyordu. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz sahabelerini toplayarak bu konuyu istişare etti. Bazı sahabeler çan çalınmasını, bazıları boru öttürülmesini, bazıları da ateş yakılmasını teklif ettiler. Ancak Peygamberimiz "Hıristiyan, Yahudi ve Mecusi adetidir" diyerek bu tekliflere karşı geldi. Bayrak dikme teklifi de gece görünmeyeceği için kabul edilmedi. O gece sahabeden Abdullah bin Zeyd'e rüyasında melek tarafından ezan öğretildi. Aynı rüyayı veya benzerini Hz. Ömer ve diğer bazı sahabeler de gördüler. Durum Peygamberimize anlatıldı. Peygamberimiz Abdullah bin Zeyd'e "Gördüğünü Bilal'e öğret. Ezanı o okusun. Onun sesi seninkinden gürdür." buyurdu. Namaz vakti gelince Hz. Bilal Medine'nin en yüksek noktasına çıkarak gür sesiyle ilk ezanı okudu.


Ezanın okunuşu

Allahü ekber Allahü Ekber
Allahü ekber Allahü Ekber

Eşhedü en lâ ilâhe illallah
Eşhedü en lâ ilâhe illallah

Eşhedü enne Muhammeden Resûlullah
Eşhedü enne Muhammeden Resûlullah

Hayye ales salâh
Hayye ales salâh

Hayye alel felâh
Hayye alel felâh

Essalâtü hayrün minen nevm
Essalâtü hayrün minen nevm
(Bu kısım sadece sabah ezanında söylenir)

Allahü Ekber
Allahü Ekber

Lâ ilâhe illallah.


Ezanın Türkçe anlamı

Allah en büyüktür

Ben şahitlik ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur

Ben şahitlik ederim ki Hz. Muhammed (s.a.v.) Allah'ın elçisidir

Haydi namaza

Haydi kurtuluşa

Namaz uykudan hayırlıdır
(Bu kısım sadece sabah ezanında söylenir)

Allah en büyüktür

Allah'tan başka ilah yoktur.